Câu hỏi của độc giả Hiếu Đặng (Santa Ana)
“Gần đây có tác giả nào, hay bài thơ nào làm ông rung động?”
*Nhạc sĩ Đăng Khánh trả lời:
Cách đây gần một tháng, hoạ si Đinh Cuờng đã có nhã ý muợn lời Baudelaire để bộc lộ vài suy nghĩ truớc một vài ca khúc của tôi, trong đó có bài BIỂN SẦU MÊNH MÔNG. Lời hoạ si Đinh Cuờng trích là từ bài sonnet mang nhan đề LA VIE ANTÉRIEURE ( TIỀN-KIẾP) và ông trích hai câu cuối trong khổ thơ thứ nhì của bài Sonnet 4 khổ 14 câu :
“Tôi còn nhớ phòng mạch ấy, nhớ cây dương cầm đen để ngay nơi góc trong phòng mạch. Đăng Khánh nha sĩ lâu năm ở Houston. Đăng Khánh còn là người sinh hoạt về nghệ thuật, đặc biệt âm nhạc, rất say mê rất nghiêm túc . Tôi còn nhớ căn nhà nhiều phòng, màu trắng, năm xưa nào chúng tôi về, có anh Mai Thảo, Duy Trác, có Du Tử Lê, có Cao Đông Khánh …căn nhà của anh chị Đăng Khánh- Phương Hoa đầy tiếng nói cười bè bạn. Nơi đó tôi cũng được gặp các ca sĩ nổi tiếng, cùng đi ăn khuya, như người bình thường, giản dị, khác với khi lên sân khấu…Nơi đó có những bức tranh tôi treo dưới ánh đèn ấm . Tôi hiểu vì sao ca khúc Đăng Khánh đẹp, bởi tâm hồn anh đã kết hợp cả thơ văn và hội họa:
Les tout- puissants accords de leur riche musique
Aux couleurs du couchant reflété par mes yeux
( Baudelaire – La vie antérieure )
Hải hà khúc nhạc triều âm vọng
Hòa sắc tà dương trong mắt ai
( Đặng Tiến dịch ) “
Đọc xong, tôi thật sự vô cùng cảm kích.
Chúng tôi hiểu rằng tự mình nói về tác phẩm của mình thì rất khó. May thay, nhờ một nguời tri âm tri kỷ, như anh Đinh Cuờng đã nhìn ra những điều mình hằng theo đuổi suốt bao lâu nay…
Đã xa quá rồi những ngày đắm đuối với lãng mạn tiền kỳ / với Xuân Diệu với Huy Cận. Với..loay hoay tìm hiểu một Rhimbeau,.,một Baudelaire…./ một tí gìvề Jean Paul Sartre.v.v…
Đã quá xa rồi sự hiện hữu trong tôi của một người làm thơ với bao nhiêu khắc khoải của những năm 18 – 20 tuổi với những tơi – bời- như- cơm- bữa của một đất nước chiến tranh, của những buổi chiều tay cầm tờ Chính Luận lòng buồn rười rượi lật mặt sau tìm cáo phó của những thằng bạn vừa thi rớt MPC hay Math G năm ngoái…
Để rồi bâng khuâng lật tìm bài thơ vùa gửi đăng tuần trước:
“Ta muốn chết nhưng đời còn giữ lại
đè trên vai nặng trĩu những u sầu
sẽ về đâu ? đời một cuộc bể dâu
rồi cũng chỉ sầu đau trong tiếng thở.”
( saohoanghon)
Hay lại tiếp tuc dày vò với những “tại sao” và “tại sao” và những thét gào đang phá nát tâm tư:
” Mắt ta mở nhưng hồn vương sa mạc
qua hình hài rách rưới
con ma đói tinh thần
ta kêu gào một lý tưởng
lòng nhân?
Nghìn bộ mặt trân trân ,nham nhở.
(saohoanghon)
Những ngày của một thời lãng mạn ấy, những ngày đi tìm câu trả lời cho câu hỏi “Lý Tưởng Là Gì” ấy , dù vẫn còn âm ỷ cháy, nhưng thật ra đã dìm tận đáy lòng.
Bất ngờ Hoạ Sĩ Đinh Cường lại ưu ái viết cho những hàng chữ rất sâu lắng,rất thân tình.
Anh đã làm tôi thưc sự xúc động.
Tôi xin trở lại một tí nữa về bài thơ TIỀN-KIẾP này của Baudelaire / La vie anterieure chất chứa chủ đề luân hồi tiền kiếp, rất gần gũi với một xứ sở Phật giáo như nuớc ta, với cách thức khai thác chủ đề độc đáo Baudelaire đã “vẽ ra” tràn ngập hình ảnh và âm thanh mê hoặc,chất ngất, nồng nàn. Bài thơ đã dấy động lên trong lòng của thế hệ chúng tôi ( thế hệ đầu tiên chập chững vứt bỏ mớ gông xiềng lễ giáo ) một niềm rạo rực khôn nguôi.
Như tất cả những ai đã nghe tiếng gọi của Hư Vô (những kẻ mà cuộc đời gọi là nghệ sĩ) Baudelaire đã muốn đi tìm cho bằng đuợc cái lý tưởng / cái chân- lý- ấy của cuộc đời.Hoạ sĩ Đinh Cường chỉ với một “paragraphe” gồm 15 hàng chữ , ông đã làm “hoảng hốt lòng tôi”.Ông đã đem đến cho tôi bao nhiêu xúc cảm.
Tôi xin ghi lại Lyric bài Biển Sầu Mênh Mông, mà theo thiển nghĩ, đã làm cái mạch suy tư nối từ Đinh Cường qua bài Sonnet nói trên và Tác giả.
BIỂN SẦU MÊNH MÔNG
Tại sao tôi vẫn ngồi đây
Tại sao em mãi chờ ai
Em vẫn ngồi đây Em mãi chờ ai
Em đi vào biển sâu tìm thương đau rờn rợn cháy
Mãi…Trong hoang đường đời người
Ngồi giữa biển sâu Em tôi ngoài khóc thật lâu
Ngồi mãi chờ ai Đau thương này đến từ đâu
Tôi thấy em Trong bóng đêm
Tôi nhớ em Trong đáy sâu
Bão trong lòng Gió âm thầm
Rất hoang đường
Giữa một biển sầu mênh mông
Người ơi có nhớ gì không
Ngày mai đã khóc ngàn sau
Tại sao em vẫn ngồi đây
Hỏi em Em vẫn chờ ai
Có bao giờ máu xương tan
Núi rừng ươm nắng
Có bao giờ đến bên nhau
Xóa đi biển sầu
Hỏi em Em nhớ gì không
Hỏi em Em có buồn không
Hỏi em Em nhớ gì không
Hỏi em Em có buồn không
Hỏi em Em có…..buồn không
Đăng Khánh
@pacific ocean
https://dangkhanhmusics.com/2012/01/31/tcmt8-biensaumenhmong/